c1:51Kron 24:10
d1:9Eks 30:7
e1:15Nam 6:3
f1:17Mal 3:1, 4:5-6, Mat 17:11-13
g1:18Jen 18:11
h1:19Dan 8:16, 9:21, Hip 1:14
j1:25Jen 30:23
m1:33Dan 7:14, Maeka 4:7
o1:37Jen 18:14
q1:42Dut 28:4
s1:461Saml 2:1-10
u1:50Sam 103:13,17
v1:512Saml 22:28
w1:52Job 12:19, 5:11, Sam 147:6
x1:531Saml 2:5, Sam 34:10, Sam 107:9
y1:54Aes 41:8, Sam 98:3
z1:55Maeka 7:20, Jen 17:7, 18:18, Jen 22:17
aa1:59Jen 17:12, Lev 12:3, Luk 2:21
ac1:68Sam 41:13, Sam 72:18, Sam 106:48, Luk 7:16
ad1:69Sam 18:2
ae1:71Sam 106:10
af1:72Jen 17:7, Lev 26:42, Sam 105:8-9, Sam 106:45
ag1:73Jen 22:16-17, Maeka 7:20
ah1:75Taet 2:12-14
ai1:76Aes 40:3, Mal 3:1, Mat 3:3
aj1:77Jer 31:34
ak1:78Aes 60:1-2
al1:79Aes 9:2, 58:8, Mat 4:16

Luke 1

Nəɡkiariien sə rakupwən

1 aNərmama həpɨk hənousari raka tɨ nɨrai penien ia nəkukuə narimnari me nəha Iesu rɨno fwe kupwən nəpɨn ramavən kɨmaha min. 2 bIrəha həmərai pen nəɡkiariien me nəha nərmama həukurən amasan irə həməni pehe tukumaha i. Fwe ia nukune wok səvənhi, nərmama me nəha həukurən amasan irə hənətoni Iesu ia nənimenraha, nənə mamhəvisau irapw nəɡkiariien səvənhi. 3Iou mwi iakɨnəskun pam raka narimnari me i mukurən amasan kɨnəfo irə fwe ia nukunen muvehe. Nənə təkwtəkwuni, iəmə asori Teofilas, iakreɡi ramasan mə pwəh iakrai pen ia nəkukuə riti mik. 4Iakamo iamɨnhi irə mɨnuə tikukurən amasan nəɡkiariien sə kɨnahatən ik irə. In ro nɨpərhienien.

Aɡelo riti rɨni irapw mə Jon Paptaes trətui

5 cIa nəpɨn nəha Herot ramərɨmənu ia tənə Jutia pris riti nəɡhɨn nə Sekaraea. In pris riti ia təmwen səvənraha kani mə Pris me səvəi Apia. Səvənhi iərmama in pran riti sə ruku pen ia kwənəkwus səvəi Eron. Nəɡhɨn nə Elisapet. 6Irau pəri noien səvənrau ratukwatukw ia nəmri Kumwesən. Ia nəpɨn me krauesi pen atukwatukw pam nəfe nəɡhɨn Loa səvəi Iərɨmənu rani. 7Mətə tɨnɨnrau riwən. Elisapet rɨpkəkwəhakwen mhə. In nɨprənemə. Sekaraea nərɡharə.

8Nəpɨn riti Sekaraea irəha təmwen səvənhi kamhowok səvəi pris me ia nəmri Kumwesən ia nimwə səvənhi. 9 dNənə irəha hesi pen noien səvəi pris me mhəuini nari riti sə ramahatən nari. Trahatən pen mə sin trevən fwe ia nəkwai nimwə səvəi Iərɨmənu muvani nɨmwəkmwəki nari nɨpekɨn rapein amasan ia təkure nɨfatə. Həuini pen nəri nəha nənə rahatən pen Sekaraea. 10Ia nəpɨn atukwatukw sə kauvani nɨmwəkmwəki nari nɨpekɨn rapein amasan irə nərmama me kamhəfwaki fwe iruə.

11Nənə aɡelo riti səvəi Kumwesən rier pehe mamərer ia nɨkare nɨfatə mwatuk ia nəri kauvani nɨmwəkmwəki nari nɨpekɨn rapein amasan irə. 12Nəpɨn Sekaraea rətoni aɡelo nəha, rehekɨr pɨk mətəmnɨmwɨn. 13Mətə aɡelo rɨni pen tukwe in mə, “Sekaraea tikəpwəh nehekɨrien. Kumwesən ruvəreɡi raka nəfwakiien səim. Səim iərmama Elisapet trərəhi tɨnɨmirau riti iərman. Nənə tikɨseɡi pen nəɡhɨn nə mə Jon. 14Tikreɡi ramasan mamaɡien tukwe. Nəpɨn trətui, nərmama həpɨk mwi rerɨnraha traɡien tukwe. 15 eIn truvehe mo iəmə asori ia nəmri Kumwesən. In trɨpkənɨmwi mhə waen uə nənɨmwiien skai. Nəpɨn in ramarə ihi ia tɨpwi mama səvənhi rerɨn ruvəukuər raka ia Nənɨmwɨn Ikinan. 16In tro nəkur Isrel me həpɨk hərərɨɡ mhəuvehe tɨ Iərɨmənu Kumwesən səvənraha. 17 fIn trakupwən ia Iərɨmənu. Nətərɨɡien səvənhi mɨne nɨskaiien səvənhi trəmwhen ia nətərɨɡien mɨne nɨskaiien səvəi Profet Elaeja. In tro tata me hərərɨɡ ia rerɨnraha mə rerɨnraha trɨrhi mwi nɨpwnətɨnraha me. Nərmama səməme hamərui nəkwai Kumwesən in tro irəha hərərɨɡ mhəuvehe mhesi pen nətərɨɡien səvəi nərmama hatukwatukw. Ro iamɨnhi irə in tro nərmama həpnəpenə tɨ nuveheien səvəi Iərɨmənu.”

18 gMɨreɡi Sekaraea rɨni pen tɨ aɡelo i mə, “Takəfo mukurən mə nəri nəha tro iamɨnhi irə? Kwa iou iakɨnərɡharə səiou iərmama nɨprənemə.”

19 hMɨreɡi aɡelo rɨni pen tukwe in mə, “Iou i Kapriel. Iakamərer ia nəmri Kumwesən. In rərhi pehe iou mə takuvehe məɡkiari pehe mik məvisau nəri amasan mik. 20 iMətə tɨ nəri nə mə ipkɨni mhə nɨpərhienien ia nəɡkiariien səiou, ətə ro, rerɨm triwən. Tipkəɡkiari mhə mesite nəri iakɨməni pehe tukw ik i trier pehe. Trukuə ia nəpɨn atukwatukw səvənhi.”

21Ia nəpɨn nəha, fwe iruə, nərmama kamheitenhi Sekaraea. Hərkərinari mə in rəmak tui ia nəkwai nimwə səvəi Kumwesən. 22Nəpɨn rier irapw iruə, ko rɨpkəɡkiari mhə mɨnraha, mətə raməɡkiari a ia rəɡɨn. Hənətə həuvəukurən mɨnuə in rɨnətə nari riti rəmwhen ia nəməkrəhaien fwe nəkwai nimwəfwaki.

23Nəpɨn nəha Sekaraea ramowok pris irə fwe ia nimwə səvəi Kumwesən ruvehe mukurau, nənə in rɨrərɨɡ mevən fwe imwəni. 24Kurirə irə rɨpko mhə tui, nənə səvənhi iərmama Elisapet ro tɨpwɨn. Nəpɨn rɨno tɨpwɨn, raməmak afafa ia nəkwai nimwə səvənhi mesite pen məkwə krirum səvənhi, mamɨni mə, 25 j“Iərɨmənu rɨno nəri miou. Nəpɨn rəti irapw mətə iakamaurɨs ia nəmri nərmama tɨ nəri nə mə səiou iəkunouihi riwən, rerɨn raɡien ruvehi raka naurɨsien nəha ia nirak.”

Aɡelo riti rɨni irapw mɨnuə Iesu trətui

26Elisapet rɨno tɨpwɨn marə məkwə sikis. Ia nəpɨn nəha Kumwesən rərhi pen aɡelo riti nəɡhɨn nə Kapriel revən mə trətoni prənvi riti fwe ia taon riti ia tənə Kalili nəɡhɨn nə Nasaret. 27 kPrənvi nəha ramreirei ihi iərman. Kɨnəsisəɡ raka in mɨnuə tresi pen iərman riti nəɡhɨn nə Josef. Josef in kwənəkwus riti səvəi Kiɡ Tevɨt. Prənvi nəha nəɡhɨn nə Meri. 28Aɡelo nəha rier pen tukwe in, mɨni mə, “Meri. Tiko maɡien. Iərɨmənu ramasan tukw ik mamarə tukw ik.”

29Mətə Meri nətərɨɡien səvənhi rəvsausɨni pɨk tɨ nəɡkiariien nəha mamətərɨɡ mə rəfo aɡelo rɨni pen tukwe in iamɨnhi. 30Nənə aɡelo nəha rɨni pen tukwe in mə, “Meri tikəpwəh nehekɨrien. Kumwesən ramasan tukw ik. 31 lReɡi ro! Tiko tɨpwɨm, mərəhi nərɨm riti iərman. Tikɨseɡi pen nəɡhɨn nə mə Iesu. 32In truvehe mo in iəmə asori. Tukəkwein in mə tɨni Kumwesən, Kumwesən sə rasori anan. Iərɨmənu Kumwesən səkɨmiaha truvehi pen nɨtətə səvəi rɨpwɨni Kiɡ Tevɨt min. 33 mIn trərɨmənu ia nuk nuk me ia nərmama me səməme həuku pen ia kwənəkwus səvəi Jekop. Nɨtətə səvənhi trɨpkiwən mhə.”

34Mɨreɡi Meri rɨni pen tɨ aɡelo i mə, “Trəfo mo iamɨnhi. Iou prənvi. Iakreirei iərman?”

35 nMɨreɡi aɡelo rɨni pen tukwe in mə, “Nənɨmwɨn Ikinan truvehe ia niram. Kumwesən sə rasori anan nɨskaiien səvənhi trəuiui ik. Ro iamɨnhi irə tukəkwein pen iəkunouihi ikinan nəha tikərəhi mɨnuə in Tɨni Kumwesən. 36Nənə reɡi ro. Ik riti fwe Elisapet nɨprənemə, mətə in mwi rɨno tɨpwɨn trərəhi tɨni riti iərman. Kani in mə pran sə rɨpkəkwəhakwen mhə, mətə ruvəuvehe mɨpəmpəm marə məkwə sikis. 37 oNarimnari me pam rɨməru tɨ Kumwesən.”

Meri revən mətoni Elisapet

38Mɨreɡi Meri rɨni mə, “Iou pran sə iakamo tukwini nari m Iərɨmənu səiou. Pwəh rukuə ia nirak rəmwhen ia sə ikɨməni.” Nənə aɡelo nəha rəpwəh in mamevən.

39Ia nəpɨn nəha, rɨpko mhə tui, Meri rier mevən akwauakw fwe ia rukwənu riti ia təkure tənə ia Jutia, 40mevən ia nəkwai nimwə səvəi Sekaraea, maməɡkiari pen m Elisapet. 41 pNəpɨn Elisapet rɨreɡi Meri raməɡkiari, tɨni rakurisei asori ia tɨpwɨn. Nənə Elisapet rerɨn ruvehe mukuər ia Nənɨmwɨn Ikinan. 42 qNənə in rəkwein əpwəmwɨs mɨni mə, “Meri Kumwesən ramasan tukw ik məpi raka pam nɨpran me. Ramasan mwi tɨ nərɨm sə tikərəhi. 43Mama səvəi Iərɨmənu səiou ruvehe mətə iou. Rəfo ko nəri amasan ia nirak iamɨnhi? 44Reɡi ro, nəpɨn ikapirapw məkwein iou, iakreɡi rerɨm, iəkunouihi ia tɨpwɨk rakurisei asori ia naɡienien. 45 rRerɨm traɡien tɨ nəri nə mə ikɨməni mə nɨpərhienien trukuə irə ia nəfe Iərɨmənu rɨməni pehe tukw ik i.”

Meri rəɡnəɡɨni Kumwesən

46 sMɨreɡi Meri rɨni mə,

“Ia nɨmɨruien pam səiou iakauvehi utə nəɡhi Iərɨmənu səiou.
47Rerɨk raɡien pɨk tɨ Kumwesən səiou sə rauvehimɨru iou.
48 tIou pran auər a sə iakamo tukwini nari min,
mətə rerɨn ramrhi iou.
Təkwtəkwuni mɨne mamevən nərmama pam tuhəni iou
mə iou pran sə rerɨk ramaɡien,
49tɨ nəri nə mə Kumwesən i sə rɨskai pɨk rɨno narimnari asori me miou.
Nəɡhɨn ro ikinan.
50 uNapiien səvənhi ramarə tɨ nərmama me pam səməme kamhəsiai in,
mamarə mwi tɨ nɨpwnətɨnraha me mɨne nɨmwipwɨnraha me mamevən.
51 vIn ramo nɨmtətien me ia rəɡɨn əsanɨn,
maməkoui irapw nərmama səməme kamhəfiəutə ia rerɨnraha.
52 wIn rauvehi irapw kiɡ asori me ia kwopun kamhəkure ikɨn mamhərɨmənu,
marə mauvehi utə mwi nəmə auər a me.
53 xIn rauvei pen nəveɡɨnien amasan m nərmama səməme nukumhə ramahi irəha.
Hani tɨpwɨnraha rəsisi.
Mətə səməme nautə səvənraha rasori in ramərhi irapw irəha,
mɨpkuvei pen mhə nari riti mɨnraha.
54 yIn ramasitu ia kɨtaha nəkur Isrel.
Kɨtaha nərmama me səvənhi samo tukwini nari min.
In ramo iamɨnhi irə tɨ nəri nə mə rerɨn ramrhi napiien səvənhi
55 zrosi in rɨməni pen tɨ kaha kupwən me səkɨtaha.
In rɨməni pen tɨ Epraham mə in trapi Epraham mɨne nərmama me ia kwənəkwus səvənhi ia nuk nuk me.”
56Meri rarə irau Elisapet meste məkwə kahar rukurau, nənə kurirə irə rɨrərɨɡ mevən fwe imwəni.

Jon Paptaes rətui

57Rɨneste nəpɨn səvəi Elisapet trərəhi tɨni irə. Rərəhi tɨni iərman. 58Nərmama me ipaka tukwe mɨne nɨpərɨn me həreɡi mə Kumwesən rɨnapi asori in. Həuvehe mhətə in mamhaɡien pəri.

59 aaNəpɨn iəkunouihi səvənhi reste nəpɨn eit, həuvehi mhəuvehe mə tukuvehi ninhum min. Nətərɨɡien səvənraha mə tuhəseɡi pen nəɡhɨn nə Sekaraea, nəpwɨnhi tata səvənhi. 60 abMətə səvənhi mama rɨni mə, “Rekəm. Tsəseɡi pen nəɡhɨn nə mə Jon”

61Mɨreɡi irəha həni pen tukwe in mə, “Mətə rəfo? Nahaɡ nəha riwən ia kwənəkwus səim.”

62Nənə irəha həɡkiari pen m tata səvənhi ia rəɡɨnraha, mhəres nəfe nahaɡ in rokeikei mə tuhəseɡi pen ia iəkunouihi. 63Sekaraea rəres nəri kamrai pen nari irə. Kuvehi pen min. Nənə rɨrai pen ianhi mə, “Nəɡhɨn nə Jon.” Nənə irəha pam hərkərinari irə. 64Ia nəpɨn nəha Sekaraea rerɨn rɨnarə mwi. Nənə in rɨnaməɡnəɡɨni Kumwesən. 65Nərmama me ia nɨkarkare rukwənu həreɡi həhekɨr. Nəɡkiariien nəha ruvirɨs ia kwopun me pam ia təkure tənə ia Jutia. 66Nərmama me pam səməme həreɡi nəɡkiariien nəha hamətərɨɡ irə mə, “Iəkunouihi nəha trəfo irə? Mətə in nə nɨskaiien səvəi Iərɨmənu ramarə irə.”

Sekaraea rɨni irapw nəɡkiariien sə ruku pen tɨ Nənɨmwɨn Ikinan

67Ia nəpɨn nəha Nənɨmwɨn Ikinan ruvehe mukuər ia reri Sekaraea, tata səvəi Jon, muvei pen nəɡkiariien min. Nənə Sekaraea rɨni mə,

68 ac“Pwəh səɡnəɡɨni Iərɨmənu Kumwesən səkɨtaha nəkur Isrel.
In ruvehe masitu ia kɨtaha nərmama me səvənhi meivinari ia kɨtaha.
69 adIn ruvehi utə iəmə skai riti sə truvehimɨru kɨtaha.
Iəmə skai nəha in kwənəkwus riti səvəi Kiɡ Tevɨt sə rɨnamo tukwini nari m Kumwesən fwe kupwən.
70Nəri nəha ramesi pen nəɡkiariien me səməme Kumwesən rɨməni pehe tukutaha i ia tərhui profet ikinan me səvənhi fwe kupwən.
71 aeIn rɨməni mə truvehimɨru kɨtaha,
muvehi raka kɨtaha ia rəɡi nərmama me pam səməme kamhometə kɨtaha, mamhəmwəki kɨtaha.
72 afIn rɨməni mə trapi kaha kupwən me səkɨtaha,
məpwəh nenouenouien nəɡkiariien ikinan səvənhi.
73 agPromes nəha in rɨməuvei pen m kaha kupwən səkɨtaha Epraham,
mauvehi kwəsuahi tukwe.
74In rɨməni mə nəpɨn truvehi raka kɨtaha ia rəɡi nərmama səməme haməmwəki kɨtaha,
in trəseni kɨtaha tso tukwini nari min, mhəpwəh nehekɨrien.
75 ahKɨtaha tsəmher mhatukwatukw ia nənimen ia nəpɨn me pam ia nɨmɨruien səkɨtaha.
76 aiNənə ik, nərɨk, tukɨni mə Kumwesən sə rasori anan, profet riti səvənhi nə ik,
tɨ nəri nə mə tikukupwən məpərhi suatuk me səvəi Iərɨmənu səkɨtaha, nənə in trukurirə.
77 ajTikɨni irapw tɨ nərmama me səvənhi mə Kumwesən truvehimɨru irəha,
məpwəh nərpwɨnien noien ərəha me səvənraha.
78 akKumwesən səkɨtaha in ramasan pɨk, mamapi kɨtaha.
Ia napiien nəha səvənhi in trərhi pehe Kristo ruku pen fwe ia neiai,
muvehe tukutaha rəmwhen ia meri rautə ia nəpnəpɨn.
79 alIn truvei pen nukuraanien m nərmama səməme kamhəkure ia nəpitəvien mɨne təmwkəmwi nemhəien.
In triri nɨsutaha ia suatuk səvəi nəmərinuien.”
80 amNənə iəkunouihi nəha rapwinari, mauvehe mɨskai ia nənɨmwɨn. Ia nəpɨn me ramarə fwe ia kwopun akwesakwes ikɨn meste nəpɨn nəha in rier irapw ia nəmri nəkur Isrel.

Copyright information for TNK